Thứ Ba, 16 tháng 8, 2011

Xử lý khủng hoảng

Từ khủng hoảng bạo loạn tại nước Anh, nhìn lại khủng hoảng sóng thần, động đất và nhà máy nguyên tử tại Nhật:
Người ta nói, trong khó khăn mới biết trình độ tổ chức. Có lẽ người Nhật đã đạt đến đỉnh cao về xử lý khủng hoảng.
Nghe nhiều, nhưng mấy hôm nay mới được tận mắt chứng kiến. Cả một hệ thống chính quyền trung ương, chính quyền địa phương, doanh nghiệp, cộng đồng và người dân phối hợp nhịp nhàng.
Sân bay Sendai bị sóng thần tràn qua, chỉ dùng để tiếp nhận đồ viện trợ, các hãng hàng không đã lập tức tăng chuyến bay đến các sân bay lân cận như Yamagata. Hãng du lịch HNT nổi tiếng lập tức thêm hàng chục chuyến xe buýt từ Yamagata về Sendai. Hệ thống đường sắt nối Sendai với các vùng lân cận bị tàn phá. Myako Bus tổ chức ngay xe buýt đi đến tận các thành phố bị phá hủy nặng nề như Ishinomaki.
Các chuyến xe khẩn cấp, nhưng dịch vụ vẫn ở đẳng cấp chất lượng cao nhất. Xe đi và đến đúng giờ răm rắp. Giá vé không đổi, các nạn nhân được giảm giá một nửa.
Tại các bến xe buýt đông nghẹt, nhân viên tình nguyện hướng dẫn tận tình giờ xuất phát, chỗ đứng xếp hàng để khỏi lên nhầm xe. Có lẽ không có Suzuki đi cùng, tôi nghĩ mình cũng chẳng thể lạc được.
Mỗi hành khách được phát một tờ hướng dẫn chi tiết chuyến đi, chuyến về, để khỏi lỡ xe. Trước giờ khởi hành, lái xe nhắc, chúng ta đang đi vào khu vực thảm họa, các dịch vụ vệ sinh chưa trở lại bình thường, quý khách cố gắng không gây thêm gánh nặng, không để lại rác rưởi, đi toilet trước nếu có thể.
Thiếu xăng, xe xếp hàng dài, hãng xăng lập tức cử thêm người để hướng dẫn điều hành, bảo đảm không gây ách tắc giao thông. Tôi đếm thấy ở một địa điểm, có khoảng hơn 20 xe xếp hàng, đã có 4 nhân viên của cây xăng hướng dẫn chỗ đỗ và di chuyển cho từng xe để không cản trở giao thông.
Trên những đường phố tan hoang của Ishinomaki, các lực lượng phòng vệ Nhật Bản dựng lều, chạy máy phát điện để cấp điện, lần lượt thu dọn đồ đạc trong từng ngôi nhà đổ nát. Những chiếc xe hơi vô chủ, bên cạnh những con tàu bị sóng vứt lên đường phố, đều được cẩn thận dán một tờ giấy, nói rõ: “Xe này của nạn nhân thảm họa, chưa tìm được chủ, tạm thời chuyển sang quyền sở hữu của thị trưởng thành phố, đợi lúc trả lại cho chủ nhân”. Cùng với quân đội, các kiến trúc sư, các nhân viên bảo hiểm quan sát từng ngôi nhà, người thì đánh giá mức thiệt hại, người thầm phác ra kế hoạch dựng lại trong tương lai.
Ấn tượng nhất với tôi là hai nhà vệ sinh tạm thời, bằng vải, được dựng lên trên miệng cống. Trên một bức tường gần đó có viết dòng chữ: “Chúng tôi rất xin lỗi vì nhà vệ sinh dựng trong điều kiện khẩn cấp nên không cung cấp đủ giấy vệ sinh, cảm phiền quý vị sử dụng nước trong những xô nước bên cạnh”. Chắc chỉ có đội cứu hộ Nhật Bản mới viết xin lỗi như thế trong hoàn cảnh này!
Sendai, dịch ra âm Hán Việt là Đài Tiên (nơi phô diễn của những bậc tiên giả), do Date Masamune thành lập từ năm 1600, thành phố lớn nhất của vùng đông bắc chịu ảnh hưởng trực tiếp của động đất và sóng thần. Mọi người xem TV đều nhìn thấy cảnh sân bay Sendai bị sóng thần tấn công, máy bay trôi lềnh phềnh như tàu bay giấy.
Ba tuần sau, khách du lịch, nếu không lang thang ra những vùng ven biển, khó có thể nhận thấy thảm họa đã xảy ra ở đây nếu không có những tờ giấy dán trên các công sở, cửa hiệu, nhà hàng… thông báo đã hoạt động trở lại. Một cơ thể khỏe mạnh, chịu một vết đâm chí mạng, nhưng đã vượt qua, đang dần lên da non.
Những kệ hàng trong Sevel Eleven còn thiếu nhiều thức ăn, nhưng bạn khó nhận thấy nét buồn bã của những người qua đường (mặc dù Sendai đang là trung tâm của những trại di tản). Hai cô bé xếp hàng trước tôi để mua vé xe buýt, cãi nhau chí chóe học cách sử dụng một chiếc Iphone mới mua. Mấy chú bán hàng Takoyaki gọi ời ời. Mùi bánh nướng thơm phức!
Ishinomaki (tỉnh Miyagy) khó khăn nhưng đang trở lại theo một cách khác. Công việc cứu người tạm thời mới dừng lại. Quang cảnh vẫn tan hoang. Đường phố bị động đất bóc đi hàng lớp nhựa, vặn vỏ đỗ. Một chiếc tàu to đùng nằm ngay giữa phố. Một chiếc khác đâm thủng tòa nhà hai tầng, chĩa mũi lên mái nhà. Một chiếc ôtô bị sóng dán bẹp gí vào tường, những cột điện gẫy gập. Bể bơi của trường phổ thông lềnh bềnh xe hơi. Tatami, đồ bếp, sách vở, đồ chơi… vương vãi đầy đường. Tất cả các cửa hiệu đều đóng cửa. Điện mới cấp lại từng phần.
Những người dân đang trở lại. Một ông già đứng nghiêm tươi cười giơ tay chào chúng tôi trên đống đổ nát của nhà mình. Một bác trung niên tần ngần ngắm chiếc tàu thủy đâm vào tầng một nhà mình. Hai vợ chồng trẻ ngồi lau chùi từng tấm tatami. Trong một căn nhà cạnh sông, chúng tôi thấy tiếng chào nhau ríu rít. Hóa ra là họ đang đón một gia đình người thân từ nơi khác đến thăm.


Một cuộc sống mới đang bắt đầu
Trên chuyến xe cuối cùng rời thành phố nhỏ này, có những người ra tiễn những người đi. Họ vẫy tay và nói to: Matta, matta. Hẹn ngày gặp lại!
Đường cao tốc nhưng bị hạn chế tốc độ 50km/giờ do chính quyền sợ nhiều đoạn đường bị hỏng. Cả dòng xe nối đuôi nhau đi trong đêm, bình tĩnh, không chen nhau, không bấm còi, không đòi vượt. Có vẻ như tất cả đều tin là họ sẽ đến đích.
Bên cạnh tôi Suzuki ngồi yên lặng.
Su đã làm cho tôi rất ngạc nhiên. Em nhận lời đi cùng với tôi ngay lập tức. Khi tôi bàn thuê xe riêng để đi cho tiện, em đã ngăn và khuyên tôi đi xe buýt. Người ta đang hoạn nạn mà mình thuê xe đi ngó ngiêng có vẻ khó coi anh ạ. Sáng ra, dậy muộn, chạy vội, lên xe đã thấy em đưa tôi chai nước để cất đi. Không có gì ăn trưa, bảo giá có thanh chocolate nhấm nháp, em bảo đây anh. Xuống bến Ishinomaki trời đổ mưa, giận mình không chuẩn bị, em đã đưa ngay một chiếc ô hồng. Còn hỏi tiếp, anh có cần khẩu trang không, em mang sẵn đây rồi. Về đến Tendo em thở phào: bây giờ em mới hết lo anh ạ.
Em thừa nhận là đã học được rất nhiều ở FPT Software và vẫn đang học hỏi. Nhưng điều đấy cũng chẳng ngăn cản em phàn nàn với tôi về sự to xác của FPT Software, về sự thiếu nhạy cảm của lãnh đạo và các phóng viên Cucumber đối với em, một người Nhật trong vụ khủng hoảng này.
Cám ơn Su, chúng ta sẽ cùng lớn lên!
Nguyễn Thành Nam
Source: Báo VNExpress


Một cái nhìn khác
Các kết quả thăm dò ý kiến mới cho thấy hơn 2/3 người dân Nhật Bản không tán thành cách thức chính phủ xử lý hậu quả của trận động đất kéo theo sóng thần hôm 11/3.
Kết quả thăm dò được công bố hôm nay trên ba tờ báo lớn cũng cho thấy hậu thuẫn lớn dành cho việc tăng thuế để có ngân quỹ tiến hành công tác tái thiết, nhưng có sự chia rẽ sâu xa về việc liệu Nhật Bản có nên tiếp tục dựa vào năng lượng hạt nhân hay không.
Kết quả thăm dò do tờ Mainichi, Nikkei và Asahi đăng tải đều cho thấy tỷ lệ ủng hộ đối với chính phủ của Thủ tướng Naoto Kan tăng nhẹ kể từ tháng Hai, nhưng vẫn ở dưới mức 30%.
Khi được hỏi cụ thể về cách thức xử lý cuộc khủng hoảng hạt nhân tại nhà máy hạt nhân Fukushima, số người không hài lòng đứng ở khoảng 67% và 70%.
http://www.voanews.com/vietnamese/news/asia/japan-pol-04-18-2011-120101399.html

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét